TƏHSİL

Təhsil  hər bir sahədəki inkişafın ən əhəmiyyətli başlanğıcıdır.

Təhsilə sərmayə, yatırım qoymayan dövlətlər rəqabət şanslarını itirməyə məhkum olurlar. Buna görə də investisiya qoyulacaq ilk sahə təhsildir.

Təhsil sahəsində buraxılan səhvlər və zəifliklər heç bir sahədəki üstünlüklərlə ört-basdır edilə bilməz.

Təhsil bu gün iqtidarın ideoloji və maraq ifadəçisindən başqa bir şey deyil.

Müəllimlər, tələbələr daha çox bu məqsədlə istifadə edilir, mövcud hakimiyyətin siyasətini dəstəkləmək təhsilə, elmə bərabər və bəlkə ondan da üstün tutulur.

Diplomlu işsizlər ordusu yetişdirilir, müəllim və tələbələrə münasibətdə partiyalılıq başlıca meyara çevrilir.

Bunun aradan qaldırılması üçün:

  • Məktəbəqədər təhsil cəmiyyət, dövlət və özəl sektor vasitəsilə bütün ölkə boyu yenidən təşkil olunacaq və inkişaf etdiriləcək;
  • Hər bir uşağın məktəbəqədər təhsil müəssisəsində hazırlıq keçməsi dövlət siyasəti səviyyəsinə qaldırılacaq;
  • Orta məktəblərdə tədris planı müasir dövrün tələblərinə, şərtlərinə, ehtiyaclarına, dünyəvi təhsil bazasına uyğun yenidən yaradılacaq. Təhsil Nazirliyi nəzarətedici, təşkiledici və standart formalaşdıran bir mövqeyə gətiriləcək;
  • 9 illik məcburi təhsil sistemi yaradılacaq, hər bir vətəndaşın dövlət hesabına məcburi təhsil alması təmin ediləcək;
  • Uzunmüddətli təhsil islahatı konsepsiyası nəticəsində məcburi təhsil növbəti 10 ildə 11 illik tam təhsillə əvəzlənəcək;
  • Məcburi təhsil dövlət tərəfindən pulsuz olaraq həyata keçiriləcək, məktəblərin təhsil keyfiyyəti, texnoloji imkanları artırılacaq, azad düşünmə, analiz vərdişi, iştirakçılıq, müstəqil qərar vermə və çıxarma qabiliyyətini təşviq edən, cəmiyyət və toplum dəyərlərini aşılayan, vətəndaş və insan olma şüurunu yüksəldən, müasir inkişaf və texnologiyaları öyrədən bir təhsil sisteminə keçiləcək. Bunun üçün demokratik və inkişaf etmiş ölkələrin təcrübələrindən istifadə ediləcək, müəllim yetişdirən universitetlər bu sistemə görə yenidən təşkilatlandırılacaq və mövcud müəllimlər yeni sistemə uyğunlaşdırılacaq;
  • Orta məktəb müəllimlərinin maaşı tam ştatla ( 24 saat = 504 ) minimum istehlak zənbilinin 3 mislinə bərabər olacaq, istehlak zənbilinin minimumu yüksələrsə, maaşlar ona uyğun tənzimlənəcək;
  • Regionlarda ümumtəhsil məktəblərində təhsilin səviyyəsini qaldırmaq məqsədilə xüsusi dövlət proqramı həyata keçiriləcək, məsafədən asılı olaraq, müəllimlərin maaşlarının miqdarı artırılacaq;
  • Dağ rayonlarında ümumtəhsil məktəbinin müəllimlərinə ilk beş ildə 800, növbəti illərdə isə 1000-1200 manat miqdarında maaş müəyyən olunacaq;
  • Peşə məktəblərinə xüsusi əhəmiyyət veriləcək, sənaye və ticarət sahələrinin ehtiyaclarına uyğun qəbul həyata keçiriləcək, dövlət sifarişləri nəticəsində qəbul planı müəyyənləşdirıləcək, özəl sektordan da sifarişlər qəbul olunacaq;
  • Maddi vəziyyətləri yetərli olmayan gənclərin peşə təhsili alması üçün dövlət xüsusi proqram hazırlayacaq, onların peşə təhsilinə yiyələnməsini təşviq və təşkil edəcək;
  • Peşə məktəbləri ilə dövlət, özəl qurumlar və iş adamları arasında davamlı və etibarlı əlaqələr qurulacaq, tələbələrin təhsili bitirdikdən sonra işlə təmin olunması təşkil ediləcək;
  • Ali təhsil məktəblərinin formalaşması yenidən həyata keçiriləcək, dövlət və özəl ali məktəblərin vahid təhsil proqramı işlənəcək, Təhsil Nazirliyi təşkilati və tənzimləmə işinə rəhbərlik edəcək;
  • Dövlət universitetlərinin təmərküzləşməsinə başlanılacaq, yaxın ixtisaslı universitetlər birləşdiriləcək;
  • Dövlət ali məktəblərində təhsil birmənalı pulsuz olacaq, test imtahanlarından müəyyən olunmuş miqdarda bal toplayan tələbələr dövlət universitetlərində pulsuz təhsil alacaq;
  • Konkret təhsil standartları tətbiq olunacaq, dövlət və ya özəl təhsil müəsisəsi olmağından asılı olmayaraq, mütəxəssis yetişdirilməsində heç bir güzəşt olmayacaq;
  • Boloniya sisteminə keçid mükəmməl həyata keçiriləcək, kreditlərin vaxtında verilməsinə nəzarət olunacaq, müəyyən olunmuş bakalavr təhsili dönəmində kreditləri ödəyə bilməyənlər hər növbəti il üçün dövlət büdcəsinə vəsait ödəyəcək;
  • Dövlət orqanları TQDK-ya mütəxəssis sifarişi verəcək, tələbə qəbulu dövlət ali məktəblərində bütün ixtisaslar üzrə bu sifarişə uyğunlaşdırılacaq;
  • Tələbələr gələcək həyatlarını layihələndirmələri üçün gənclik kreditləri ayrılacaq və dövlət onların sosial problemlərini qarşılamağa yönəlik xüsusi siyasət yeridəcək;
  • Ali məktəb müəssisələrinin idarə olunma prinsipi dəyişdiriləcək, bütün idarə edən orqanlar ilk üç ildə seçkili sistemə keçidi reallaşdıracaq;
  • Dövlət ali məktəb müəssisələrində çalışan müəllimlərin attestasiyası mütəmadi həyata keçiriləcək;
  • Dövlət ali məktəb müəssisələrində çalışan müəllimlərin minimum əmək haqqı bir ştat vahidi üçün 1000 AZN-dən az olmayacaq; (Günün şərtləri ilə)
  • Adlı müəllimlər minimum əmək haqqının miqdarına əlavələr alacaq, dərs yükü maaşın miqdarına təbii təsirini göstərəcək;
  • Dövlət elmin inkişafı üçün xüsusi dövlət proqramı hazırlayacaq;
  • Dövlətin elmə xüsusi sifarişləri olacaq və bunun üçün dövlət vəsaitləri ayrılacaq;
  • Elmin bütün sahələrinin inkişafi diqqətdə saxlanılacaq, elmi-tədqiqat işləri üçün dövlət büdcəsindən ayrılan vəsait onu tədqiq edən elmi işçiyə və müəssisəyə veriləcək;
  • Nəzəri və praktik elmin inkişafı dövlət sifarişləri ilə tənzimlənəcək;
  • Bütün təhsil ocaqlarında dünyəvilik qanunlarına uyğun olaraq, vətəndaşlarımızın dinləri öyrənməsi asanlaşdırılacaq, vahid geyim formaları ilə yanaşı, dini geyimlərə icazə veriləcək;
  • Əlil vətəndaşlarımızın təhsil almalarına xüsusi diqqət yetiriləcək, bu məqsədlə fəaliyyət göstərən müəssisələrə xüsusi dövlət qayğısı həyata keçiriləcək;
  • Xüsusi internat məktəblərinin fəaliyyətinə dövlət qayğısı və nəzarəti artırılacaq.

 

Şərh yaz
PAYLAŞ
Azərbaycan Ümid Partiyasının Ali Məclisinin katibi